Kıbrıs’ta 16 Ağustos 1996’da yaşanan ve iki toplum arasındaki gerginliği tırmandıran Solomos Solomou olayı, üzerinden geçen 29 yılın ardından hâlâ hatırlanıyor. KKTC makamları, olayın “uluslararası hukuk açısından askeri bölgeye izinsiz giriş” ve “provokatif eylem” sonucu yaşandığını vurguluyor.
14 Ağustos 1996’da Avrupa ve Yunanistan’dan gelen Rum motosikletçiler, “Kıbrıs’ın işgali” iddiasıyla adanın dört bir yanında eylemler düzenledi. Derinya Sınır Kapısı yakınında toplanan kalabalık, BM kontrolündeki Ara Bölge’den geçerek KKTC sınırına yöneldi. Olaylar sırasında Rum gösterici Tassos İsaak, kalabalık arasındaki arbede sırasında hayatını kaybetti.
İsaak’ın ölümünden iki gün sonra, 16 Ağustos’ta yapılan gösteriye katılan Solomos Solomou, BM kontrolündeki hattı aşarak KKTC’nin askeri bölgesine girdi. Uluslararası medya kameraları önünde Türk bayrağını göndere çekili olduğu direkten indirmeye kalkışan Solomou, güvenlik güçlerinin “dur” ihtarına uymadı.
KKTC yetkililerine göre, Solomou’nun bu eylemi “egemenliğe açık saldırı” olarak değerlendirildi. Olay sırasında açılan ateş sonucu vurularak hayatını kaybetti.
KKTC ve Türkiye: Provokasyondu
Olayın ardından KKTC ve Türkiye makamları, “askeri yasak bölgeye izinsiz giren ve devletin sembolüne saldıran” Solomou’nun eyleminin açık bir provokasyon olduğunu açıkladı. Türk tarafı, BM’ye sunduğu raporda, yaşananların uluslararası hukuk çerçevesinde değerlendirildiğini ve güvenlik güçlerinin uyarılarını dikkate almayan bir kişinin durdurulduğunu belirtti.
Rum Kesimi Her Yıl Anıyor
Rum kesimi, Solomou’yu her yıl düzenlediği törenlerle “barış için hayatını veren” bir figür olarak anmaya devam ediyor. KKTC tarafı ise bu törenleri “tek yanlı ve tarihsel gerçeklerden kopuk” olarak değerlendiriyor. Solomou için 29 yıl sonra anıt yapıldı. Heykelde Solomou’un Türk bayrağını indirmeye çalıştığı an da yer aldı. Dikilen anıt, adada yeni bir tartışmanın fitilini ateşledi. Rum tarafında düzenlenen açılış töreni, barış söylemlerinden çok, geçmişteki çatışmaları hatırlatan sert mesajlarla dikkat çekti.
KIBRIS TÜRK TARAFINDA YORUM NET
Kıbrıs Türk kamuoyunda ise yorum net: Bu bir yas simgesi değil, politik bir araç. “Tahrik anıtı” tanımı, halkın dilinde şimdiden yerini aldı.
29 yıl sonra gelen bu hamlenin, barışı değil, kutuplaşmayı büyüteceği görüşü ağır basıyor.
