NATO Zirvesi'nin ilk gününün sona ermesiyle, İttifakın geleceğine ilişkin önemli kararlar içeren NATO Sonuç Bildirisi yayımlandı. Bildiride, öngörülemeyen ve değişken bir güvenlik ortamı karşısında müttefiklerin dayanışma, ortak amaç ve adil külfet paylaşımı çerçevesinde birlik olmaya ve birlikte hareket etmeye devam edeceği kaydedildi. Adil külfet paylaşımının NATO'nun bütüncüllüğünün, dayanışmasının ve güvenilirliğinin temelini oluşturduğu vurgulanan bildiride, bu çerçevede son dört yılda müttefiklerin savunma harcamalarındaki artışın memnuniyetle karşılandığı belirtildi. Bildiride, müttefiklerin külfet ve sorumluluk paylaşımı konusunda dengenin geliştirilmesi konusunda kararlı olduğunun altı çizilerek, savunma harcamalarının artırılacağı ifade edildi. RUSYA İLE İLİŞKİLER Son dönemde Rusya'nın faaliyetlerinin istikrarı ve güvenliği azalttığına dikkat çekilen bildiride, Rusya'ya yönelik Galler ve Varşova zirvelerinde alınan kararlar teyit edildi. Bildiride, Salisbury saldırısı kınanırken, İngiltere'nin, saldırıdan büyük olasılıkla Rusya'nın sorumlu olduğu değerlendirmesi bağlamında NATO'nun İngiltere'yle dayanışma içinde olduğu aktarıldı. Rusya'nın yasa dışı ve gayrimeşru Kırım ilhakının tanınmadığı ve şiddetle kınandığı kaydedilen bildiride, Rusya'yla ilişkilerin yeniden şekillendirilmesi için mevcut koşulların uygun olmadığı ifade edildi. Bildiride, terörle mücadele konusunda dayanışma ve kararlılığın süreceği vurgulanırken, NATO'nun bu alanda daha güçlü bir rol oynamasına destek verildi. NATO HAZIRLIK GİRİŞİMİ Bildiride, müttefiklerin, 30 mekanize taburu, 30 hava muharip filo ve 30 muharip gemiyi 30 gün veya daha az sürede göreve hazır olabilecek kapasitede tutulabilecek NATO Hazırlık Girişimi'ne onay verdiği de duyuruldu. NATO'nun 2024'e kadar karadan, havadan ya da denizden askeri hareketliliği geliştirmeyi hedeflediği belirtilen bildiride, Avrupa Birliği'yle (AB) iş birliğine destekte bulunuldu. NATO KOMUTA YAPISI Bildiride, müttefiklerin İttifakın "askeri omurgası" olan NATO Komuta Yapısı'nı uyarlamak ve güçlendirmek için kapsamlı kararlar aldığı aktarıldı. Belçika'da bir Siber Operasyonlar Merkezi kurulma kararı alındığı aktarılan bildiride, ABD Norfolk'ta bir Müşterek Kuvvetler Komutanlığı, birliklerin Avrupa’ya hızlı bir şekilde hareket etmesini desteklemek için de Almanya'da bir Müşterek Destek ve Etkinleştirme Komutanlığı kurulacağı kaydedildi. NÜKLEER CAYDIRICILIK Bildiride, NATO'nun nükleer caydırıcılığa ilişkin yeteneklerinin güvende olması ve etkili kalması için adımlar atıldığı belirtilerek, İttifaka karşı olası bir nükleer silah kullanımının çatışmanın doğasını kökten değiştireceği uyarısında bulunuldu. Balistik Füze Savunması'nın (BMD) Rusya'ya dönük olmadığına dikkat çekilen bildiride, BMD'nin Avrupa-Atlantik Bölgesi dışından gelebilecek potansiyel tehditlere karşı savunma sağladığı kaydedildi. Bildiride, kitle imha silahlarının yaygınlaşmasından derin endişe duyulduğu belirtilerek, Suriye rejimi tarafından kimyasal silah kullanılması kınandı. KUZEY KORE VE İRAN Kore Yarımadası'nın nükleerden arındırılmasına İttifakın tam destek verdiği yinelenen bildiride, Kuzey Kore, Güney Kore ve ABD arasındaki konuya ilişkin görüşmelerin memnuniyetle karşılandığı kaydedildi. Öte yandan, İran'ın füze denemelerini sıklaştırması ve füzelerinin menzilinden endişe duyulduğu dile getirilen bildiride, İran'a BM'nin 2231 Sayılı Kararı'yla uyumlu olmayan tüm eylemlerinden kaçınması çağrısında bulunuldu. Bildiride, İran'ın çeşitli silahlı gruplara yaptığı mali destek de kınandı. AFGANİSTAN VE LİBYA Bildiride, Afganistan'da uzun dönemli istikrar ve güvenliği sağlamak için çalışmaların sürdürüleceği kaydedilerek, Afgan güçlerine 2024'e kadar mali desteğin de devam edeceği vurgulandı. Pakistan, İran ve Rusya'yı bölgesel istikrara katkı sunmaya davet eden müttefikler, Afgan hükümeti öncülüğündeki barış sürecinin öneminin altını çizdi. Bildiride ayrıca, Libya'da genel seçim düzenleme kararının memnuniyetle karşılandığı, BM ve AB ile birlikte NATO'nun Libya'ya desteğini sürdüreceği vurgulandı. MAKEDONYA İLE ÜYELİK MÜZAKERELERİ Bildiride, "Üsküp hükümetini NATO'ya üyelik müzakerelerine davet ettiğimizi açıklamaktan memnuniyet duyuyoruz." denilerek, müzakere sürecine başlanmasında Makedonya ile Yunanistan arasıdaki isim sorununun çözülmesinin önemli bir etken olduğu belirtildi. Bosna Hersek'in de NATO üyeliği için gösterdiği çabayı tam olarak desteklediklerine yer verilen bildiride, istikrarlı ve güvenli bir Bosna Hersek'in önemine işaret edildi. AB üyesi olmayan NATO müttefiklerinin AB'nin ortak güvenlik sorunlarına önemli katkı sunduğuna vurgu yapılan bildiride, AB ve NATO arasındaki stratejik ortaklık için AB üyesi olmayan müttefiklerin bu çabalara tam katılımının önem taşıdığı aktarıldı. LİDERLER GELECEK YIL TEKRAR TOPLANACAK Bildiride, enerji güvenliğinin ortak güvenlik için kritik role sahip olduğuna işaret edilerek, istikrarlı bir enerji arzı için enerji rotalarının çeşitlendirilmesi gerektiği kaydedildi. Öte yandan liderler, NATO'nun 70. yılını kutlamak ve sağlanacak ilerlemeyi değerlendirmek için gelecek yıl tekrar buluşmaya karar verdi.