Ada’daki iki taraf arasında iş birliği kültürü hedefleniyor
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 16-17 Temmuz tarihlerinde New York’ta düzenlenecek “Kıbrıs Konulu Genişletilmiş Formatlı Gayri Resmî Toplantı”ya katılacak. Toplantıda, Kıbrıs Türk tarafını Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Rum tarafını ise GKRY Lideri Nikos Hristodulidis temsil edecek.
Toplantıya ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgo Gerapetritis ve İngiltere’nin Avrupa, Amerika ve Denizaşırı Topraklardan Sorumlu Devlet Bakanı Stephen Doughty de katılacak.
“GEÇMİŞ MÜZAKERELERİN DEVAMI DEĞİL”
Diplomatik kaynaklara göre, yapılacak görüşmeler ne geçmiş müzakere süreçlerinin devamı ne de yeni bir resmi müzakerenin başlangıcı olarak değerlendiriliyor. Amaç; iki taraf arasında iş birliği kültürünün gelişmesi ve Ada’da iyi komşuluk ilişkilerinin teşvik edilmesi.
Türk tarafı, bu doğrultuda özellikle çevre, iklim, enerji, gençlik ve mayın temizliği gibi teknik konular üzerinden ilerleme kaydedilmesini umut ediyor.
CENEVRE’DE NELER GÖRÜŞÜLMÜŞTÜ?
17-18 Mart 2025 tarihlerinde İsviçre’nin Cenevre kentinde aynı formatta gerçekleştirilen ilk toplantıda şu iş birliği başlıklarında mutabakat sağlanmıştı:
-
Yeni geçiş noktalarının açılması
-
Ada’daki mayınların temizlenmesi
-
Ara bölgede güneş enerjisinden elektrik üretimi
-
Çevre ve iklim değişikliği
-
Mezarlıkların restorasyonu
-
Gençlik konusunda teknik komitelerin kurulması
Ancak bu başlıklardan yalnızca üçünde (iklim, mezarlık restorasyonu, gençlik) somut ilerleme sağlandı. Diğer konular Rum tarafının uzlaşmaz tavrı nedeniyle ilerleyemedi.
CUELLAR YENİDEN ATANDI
Toplantı sürecinin koordinasyonu için BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Şahsi Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar, Türkiye'nin onayıyla 2 Mayıs’ta yeniden atanmıştı. Cuellar, göreve geldikten sonra Ada'da iki tur ziyaret, garantör ülkelerle temaslar ve liderlerle görüşmeler gerçekleştirdi.
ORTAK ZEMİN BULUNAMADI
Geçmiş sürece bakıldığında, 15 Ekim 2024’te Guterres’in ev sahipliğinde düzenlenen üçlü gayri resmi akşam yemeğinde taraflar pozisyonlarını bir kez daha ortaya koymuştu. Bu görüşme sonrası BM tarafından yapılan açıklamada, Ada’da ortak zemin bulunmadığı ilk kez resmi olarak kayda geçirilmişti.